Διαπαιδαγώγηση κουταβιού (Μέρος Β').

Η διαπαιδαγώγηση του κουταβιού σας είναι το Α και το Ω για έναν μετέπειτα ισορροπημένο σκύλο.

Η σωστή «κοινωνικοποίηση» του κουταβιού είναι μια συμβουλή που δίνεται τελευταία αρκετά συχνά. Όλοι μιλούν για αυτή και λίγοι ξέρουν τι πραγματικά σημαίνει. Στην πραγματικότητα δεν πρόκειται για κάτι εξαιρετικά περίπλοκο, αλλά ουσιαστικά για τη σταδιακή γνωριμία του κουταβιού σας με τον "έξω
κόσμο".


Ο "καλός" και ο "κακός"


Ένα σωστά κοινωνικοποιημένο κουτάβι θα εξελιχθεί σε έναν ισορροπημένο σκύλο και θα γίνει ένας θαυμάσιος σύντροφος. Σιγά-σιγά θα εξοικειωθεί με το ανθρώπινο περιβάλλον και πολιτισμό. Έτσι, τίποτα από όσα λογικά θα συναντά αργότερα στην καθημερινή του ζωή δεν θα τον ταράζουν, δεν θα τον φοβίζουν, και η αντίδρασή του στα καθημερινά θα είναι «λογική» και αναμενόμενη. Ένα ακοινώνητο ζώο, αντίθετα, είναι αδύνατο να το εμπιστευτούμε: έχει «αψυχολόγητη» συμπεριφορά, συχνά γίνεται ενοχλητικό ή και ανυπόφορο και προκαλεί μπελάδες, κάποτε ακόμα και με νομικές συνέπειες για το αφεντικό του. Ένα ακοινώνητο ζώο είναι αρκετά πιθανό να δαγκώσει, συνήθως από φόβο, και να μπλέξει σε καβγάδες. Δύσκολα εκπαιδεύεται και η συγκατοίκηση μαζί του γίνεται συνήθως κουραστική. Ένα ακοινώνητο ζώο
δεν προσαρμόζεται εύκολα σε νέες καταστάσεις. Ακόμα και μια απλή επίσκεψη ρουτίνας στον κτηνίατρο μπορεί να εξελιχθεί σε εφιάλτη για το ίδιο, αλλά και για όσους θα βρεθούν στο πέρασμά του. Μην αφήσετε κάτι τέτοιο να συμβεί σε εσάς και το κουτάβι σας. Ξεκινήστε άμεσα την κοινωνικοποίησή του, από την πρώτη μέρα στο σπίτι. Όσο νωρίτερα, τόσο καλύτερα. Και προσέξτε να μην το πιέσετε. Σεβαστείτε τους δικούς του ρυθμούς και προχωρήστε σε νέες γνωριμίες αργά και σταθερά.


Γνωριμία με ανθρώπους

Η οικογένεια. Βάλτε κάθε μέλος της οικογένειας να τραβολογήσει μαλακά το καινούργιο κουτάβι. Γυρίστε το ανάποδα, μυρίστε το, περιεργαστείτε το, ελέγξτε τα αφτιά του, τα δόντια, την κοιλίτσα, τραβήξτε την ουρά του, τανύστε το - ταλαιπωρείστε το δηλαδή, πάντα με ευγένεια. Τα παιδιά πρέπει να συμμετέχουν στην κοινωνικοποίηση, όμως μόνο με συνεχή καθοδήγηση και παρακολούθηση από κάποιον ενήλικο. Βουρτσίστε το απαλά, κόψτε του τα νύχια, καθαρίστε το, πλύντε του τα δόντια κι ας μην χρειάζεται ακόμα. Βάλτε του κολάρο και λουρί, καθώς και ό,τι άλλο θέλετε να συνηθίσει από νωρίς.

Ο κτηνίατρος.
Φροντίστε να κλείσετε το πρώτο ραντεβού με τον κτηνίατρο, απλά για την πρώτη γνωριμία. Πάρτε μαζί σας λιχουδιές που θα του δώσει ο γιατρός πάνω στο τραπέζι της εξέτασης. Να θυμάστε πως η πρώτη εμπειρία του κουταβιού σας σε οτιδήποτε είναι ΚΑΘΟΡΙΣΤΙΚΗ για τη μετέπειτα ζωή του. Δύσκολα άλλωστε θα εξηγήσετε στο κουτάβι σας πως ο πόνος που προκαλεί ο τύπος με την άσπρη ρόμπα είναι για το καλό του.

Οι φίλοι. 
Καλέστε φίλους να γνωρίσουν το κουτάβι σας. Συμπεριλάβετε άτομα όλων των ηλικιών, φύλων και φυλών. Αργότερα, στη βόλτα (αφού επιτραπεί από τον κτηνίατρο), φροντίστε να συναντήσετε διαφορετικούς «τύπους»: τον παπά με το ράσο, τον παππού με τη μαγκούρα, τον υδραυλικό με το μεταλλικό βαλιτσάκι, τον τζόγκερ, τον ποδηλάτη, τον μηχανάτο, τον τσολιά, τον ανάπηρο με το καροτσάκι, το μωρό στο καροτσάκι, την κυρία με τα τακούνια, τον κύριο με την ομπρέλα. Δεν μπορείτε ίσως να φανταστείτε τι πανικό μπορεί να προκαλέσει στο κουτάβι σας το πρώτο ψιλοβρόχι που θα σας τύχει, όταν καμιά 15αριά ομπρέλες θα ανοίξουν ταυτόχρονα.

Το πλήθος. Ακόμα κι αν ζείτε στην εξοχή, αξίζει να κατεβείτε κάποιες βόλτες στην πόλη, το σχολείο ή το εμπορικό κέντρο, σε σημεία με πολύ κόσμο και έντονη δραστηριότητα για να εξοικειωθεί το κουτάβι σας με το πλήθος (των ανθρώπων, αλλά και των περιστεριών ή άλλων σκύλων). Ίσως στο μέλλον χρειαστεί
άλλωστε να μετακομίσετε στο κέντρο.


Γνωριμία με άλλα ζώα

Άλλοι σκύλοι. Επιδιώξτε το κουτάβι σας να κάνει πολλές γνωριμίες με άλλους σκύλους (όλων των ηλικιών, μεγεθών, φύλων και φυλών), αλλά και να έχει μόνο ευχάριστες εμπειρίες με αυτούς! Διαλέξτε κοινωνικούς σκύλους ήπιου χαρακτήρα, πάντα υγιείς και εμβολιασμένους, και αφήστε το να τους παρακολουθήσει, να εξερευνήσει το πεδίο του και να παίξει μαζί τους.
Δυστυχώς στην Ελλάδα συναντάμε συχνά επιθετικά σκυλιά και για αυτό ευθύνονται τα αφεντικά τους που δεν τα φέρνουν σε επαφή με άλλους σκύλους, φοβούμενοι έναν πιθανό καβγά. Θα έχετε δει πολλούς, φαντάζομαι, να κρατάνε στο ένα χέρι το σκυλί και στο άλλο μια μαγκούρα! Ένα κουτάβι που δεν έχει έρθει σε επαφή από μικρή ηλικία με άλλα ζώα τα θεωρεί ξένα, δηλαδή απειλή. Αν πάλι δαγκωθεί από έναν μεγαλύτερο σκύλο, μπορεί κι αυτό αργότερα να γίνει επιθετικό απέναντι σε άλλα ζώα. Έτσι δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος αντικοινωνικότητας.

Αλλά κατοικίδια. Όσο νωρίτερα έρθει σε επαφή με άλλα κατοικίδια (γάτες, πουλιά, κουνέλια, κ.λπ.) τόσο πιο εύκολο θα είναι να τα συνηθίσει. Προσέξτε μόνο να μη βάλετε σε κίνδυνο την υγεία του κουταβιού σας, φέρνοντάς το σε επαφή με ένα άρρωστο ή επιθετικό ζώο.


Γνωριμία με το αυτοκίνητο

Ακόμα και αν δεν έχετε δικό σας αυτοκίνητο, σίγουρα ο σκύλος σας θα χρειαστεί κάποια στιγμή να μπει σε ένα. Την πρώτη φορά, βάλτε το κουτάβι μέσα σε σταματημένο αυτοκίνητο. Τη δεύτερη φορά, μια απλή βόλτα αρκεί. Σιγά-σιγά αυξήστε τη διαδρομή. Κάποια κουτάβια ζαλίζονται και ίσως κάνουν εμετό. Φροντίστε το δικό σας να είναι νηστικό πριν από βόλτες με το αυτοκίνητο, για να αποφύγετε ζαλάδες και εμετούς, καθώς και αρνητικούς συνειρμούς.


Γνωριμία με άλλα «περίεργα» αντικείμενα

Ομπρέλες, μπαστούνια, κουτιά, την ηλεκτρική σκούπα, το πλυντήριο, το σκουπιδοτενεκέ και τη σκουπιδιάρα,
μεταλλικά φρεάτια κ.ά. Φτιάξτε και τα δικά σας περίεργα αντικείμενα ακουμπώντας μια καρέκλα ανάποδα ή ξαπλώνοντας το σκουπιδοτενεκέ στο πλάι (άδειο) κ.λπ.


Γνωριμία με νέους και διαφορετικούς ήχους

Δυνατοί, δυσάρεστοι ήχοι θα πρέπει να εισάγονται από απόσταση και μόνο σταδιακά να γίνονται κοντινότεροι και δυνατότεροι. Αρχίστε από αυτούς της κουζίνας και προχωρήστε σταδιακά στην έκθεση σε κεραυνούς και πυροβολισμούς. Υπάρχουν πλέον CD's που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε για να εξοικειώσετε το κουτάβι σας σταδιακά με ύποπτους ήχους. Αποφύγετε πάντως άσκοπα ρίσκα όπως να εκθέσετε το κουτάβι σας σε υπερβολικές συνθήκες όπως πασχαλινά βαρελότα, ή γιορταστικά πυροτεχνήματα.

Μην ξεχνάτε πως η καλή επικοινωνία είναι ο καλύτερος τρόπος να κερδίσετε το σεβασμό του και να πετύχετε την υπακοή, την εκπαίδευση και, αργότερα, τη συμμετοχή του στις αγαπημένες σας δραστηριότητες.


Τι να αποφεύγετε:

- Μην αφήνετε το κουτάβι σας στο έδαφος, όπου άλλα, άγνωστα ζώα έχουν πρόσβαση, πριν ολοκληρώσει τα εμβόλιά του.

- Μην επιβραβεύετε το φόβο. Συχνά, στην προσπάθειά μας να ηρεμήσουμε και να ενθαρρύνουμε το φοβισμένο κουτάβι μας, οδηγούμαστε σε συμπεριφορές που μπορούν να ερμηνευτούν ως επιβράβευση. Η καλύτερη αντίδραση στο φόβο είναι η ψυχραιμία και η αδιαφορία.

- Μην επιτρέπετε σε εμπειρίες να εξελιχθούν άσχημα. Κάτι τέτοιο ίσως προκαλέσει φοβίες που θα κρατήσουν μια ολόκληρη ζωή.

- Μην υπερβάλλετε στις νέες εμπειρίες. Προτιμήστε συχνότερες και μικρότερες εκθέσεις σε νέες καταστάσεις. Και μην ξεχνάτε πως τα μικρά κουτάβια χρειάζονται πολύ ύπνο και κουράζονται εύκολα.