Ο ΚΝΗΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΚΥΛΟΥ

Ως κνησμός (φαγούρα) ορίζεται η μη ευχάριστη αίσθηση στο δέρμα που οδηγεί το σκύλο σε ξύσιμο.


Υπάρχουν πάρα πολλές δερματοπάθειες του σκύλου στις οποίες μπορεί να παρατηρηθεί κνησμός είτε πρωτογενώς (να προκαλείται από το βασικό νόσημα) είτε δευτερογενώς (να είναι δηλαδή αποτέλεσμα των επιπλοκών που μπορεί να παρατηρηθούν στο βασικό νόσημα). Για το λόγο αυτό, η διαγνωστική προσέγγιση ενός σκύλου με κνησμό συνήθως δεν είναι εύκολη και απαιτεί σειρά διαγνωστικών εξετάσεων.


Αιτιολογία


Ο κνησμός αποτελεί σύμπτωμα πολλών δερματοπαθειών κυρίως δε αυτών που είναι παρασιτικής και αλλεργικής αιτιολογίας. Παραδείγματα αυτών είναι η σαρκοπτική ψώρα και η τροφική αλλεργία.


Όμως και άλλες κατηγορίες δερματοπαθειών του σκύλου μπορούν να εμφανίζουν κνησμό διαφόρου εντάσεως όπως οι αυτοάνοσες, οι πρωτογενείς διαταραχές της κερατινοποίησης, ορισμένα νεοπλάσματα (επιθηλιοτρόπιο λέμφωμα, μαστοκύττωμα) κ.λ.π.


Ωστόσο, ένα σημαντικό ποσοστό των ζώων που παρουσιάζουν κνησμό κατά βάση υποφέρουν από μη κνησμώδεις δερματοπάθειες ( π.χ. ορμονικές δερματώσεις). Στα περιστατικά αυτά ο κνησμός οφείλεται σε διάφορα βακτηρίδια ( Staphylococcus intermedius) ή μύκητες ( Malassezia pachydermatis, δερματοφυτίαση). Η αντιμετώπιση των επιπλοκών ελέγχει τον κνησμό όχι όμως και την υποκείμενη δερματοπάθεια.


Συμπτώματα


Ο σκύλος που παρουσιάζει κνησμό χρησιμοποιεί κυρίως τα οπίσθια άκρα για να ξύσει τον κορμό, τον αυχένα και την κεφαλή ενώ με τα πρόσθια, το πρόσωπο. Παράλληλα μπορεί να δαγκώνει ή και να γλείφει τις περιοχές του σώματος ( κυρίως δάκτυλα και πέλματα ), που του δημιουργούν το αίσθημα του κνησμού. Σε ζώα με λευκό τρίχωμα, στα σημεία που αυτά γλείφουν παρατηρείται αλλαγή του χρώματος που γίνεται καστανό ή ανοικτόχρωμο καφέ , λόγω της παρατεταμένης επίδρασης του σιέλου στο τρίχωμα. Επίσης, ως επιπλοκές χρόνιου κνησμού ήπιας ή μέτριας έντασης παρατηρούνται:


α) δρυφάδες, δηλαδή αυτοτραυματικές αλλοιώσεις διάβρωσης του δέρματος σε σχήμα γραμμής.


β) Λειχνοποίηση (πάχυνση δηλαδή του δέρματος που καθιστά εμφανή την φυσική του διατετραγώνιση)


γ) υπερχρωμία (αλλαγή του χρωματισμού του δέρματος σε μαύρο).


δ) σμηγματόρροια, με αποτέλεσμα τα ζώα να αναδίδουν μια όχι ευχάριστη οσμή.






Διάγνωση


Η διάγνωση του κνησμού στο σκύλο δεν παρουσιάζει καμία δυσκολία και γίνεται κατά κύριο λόγο από τον ιδιοκτήτη του. Σημασία όμως έχει η διερεύνηση της αιτιολογίας του που είναι πολύπλοκη και απαιτεί την έγκαιρη προσκόμιση του ζώου στον κτηνίατρο να δοθεί η κατάλληλη θεραπευτική αγωγή. Εξάλλου υπάρχουν δερματοπάθειες με κνησμό όπως π.χ. η σαρκοπτική ψώρα ή κάποιες μορφές δερματοφυτιάσεων που μπορούν να μεταδοθούν και στον άνθρωπο από τον άρρωστο σκύλο. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να ζητείται η συμβουλή κτηνιάτρου σε κάθε κνησμώδη δερματοπάθεια χωρίς καθυστέρηση. Για τη διάγνωση του νοσήματος που προκαλεί τον κνησμό απαιτείται να γίνουν εργαστηριακές εξετάσεις όπως ξέσματα δέρματος, καλλιέργειες για μύκητες ή βακτηρίδια ακόμα και βιοψία σε μερικές περιπτώσεις.




Θεραπεία


Η θεραπεία είναι συμπτωματική και ειδική. Η συμπτωματική θεραπεία περιλαμβάνει τη χορήγηση αντικνησμωδών φαρμάκων, όπως πρεδνιζολόνης ή πρεδνιζόνης ή αντιϊσταμινικών παράλληλα με τοπική χρήση κατάλληλων σαμπουάν για την μείωση της φλεγμονής και την ενυδάτωση της επιδερμίδας. Όμως, η θεραπεία αυτή μόνο προσωρινή ανακούφιση από τον κνησμό μπορεί να δώσει ενώ είναι συχνές οι παρενέργειες τόσο από τα φάρμακα όσο και από την επικάλυψη των δευτερογενών επιπλοκών που μπορεί να συνυπάρχουν, με αποτέλεσμα να μην ελέγχεται το βασικό νόσημα ή να υποτροπιάζει συχνά.


Η ειδική θεραπεία αφορά το νόσημα που προκαλεί τον κνησμό και αυτή θα πρέπει να είναι πάντα ο στόχος μας σε κάθε κνησμώδη δερματοπάθεια.


Αλλεργική δερματίτιδα: Τροφική αλλεργία